Intens genieten van muziek, maar tegelijkertijd gek worden van de radio die zachtjes aanstaat. Hoogsensitiviteit kent veel voor- en nadelen. Hoe ga je daar mee om?
Tekst Dagmar van der Neut/Psychologie Magazine Fotografie Hernan Sanchez/Unsplash
Gepubliceerd op 21 november 2024
Dat je dingen als HSP (Highly Sensitive Person) eerder opmerkt dan andere mensen, heeft voordelen; je kunt bijvoorbeeld goed voor anderen zorgen, je merkt details en foutjes op die niemand anders had gezien, je kunt intens genieten van muziek en kunst, je doorziet sociale processen (bijvoorbeeld op de werkvloer) en bent alert op gevaar. Vaardigheden die een pluspunt kunnen zijn in verschillende (werk)situaties. Maar er is ook een keerzijde.
De nadelen van hoogsensitiviteit
Uit onderzoek van de Duitse psychologe Friederike Gerstenberg bleek dat HSP’ers sneller zijn en minder fouten maken tijdens een taak, maar dat ze na afloop van de taak meer overprikkeling en meer stressgerelateerde klachten ervaren dan niet HSP’ers. Psycholoog Elke van Hoof van de Vrije Universiteit Brussel toonde aan dat HSP’ers die zich goed voelen op het werk ook de mensen zijn die ‘extra rolgedrag’ laten zien. Dat wil zeggen dat ze vaak net wat meer doen voor een organisatie, snel aanvoelen waar extra hulp nodig is en zich er extra voor inspannen om alles goed te laten verlopen. Tegelijkertijd zijn HSP’ers de eersten die uitvallen als er conflicten en spanningen op het werk zijn. Ze hebben meer kans op burn-out, depressie en angststoornissen wanneer ze zich in een nare (werk)omgeving bevinden.
HSP-test: ben je hoogsensitief?
Veel HSP’ers ervaren dan ook de twee kanten van de medaille: intens genieten van muziek is heerlijk, maar je wordt ‘gek’ van een tetterende radio die voor anderen slechts achtergrondgeluid is. Empathie is mooi, maar voortdurend meegesleept worden in de emoties van anderen is uitputtend. Herken je dit? Misschien ben je wel hoogsensitief. Deze test van Psychologie Magazine is gebaseerd op de gevoeligheidstest van Elaine Aron en op een emotioneerbaarheidsschaal ontwikkeld door medewerkers van de Universiteit van Amsterdam.
Zet je hoogsensitiviteit in als kracht
Wie niet heeft geleerd om te gaan met zijn sensitiviteit kan vooral de lasten ervan ervaren en chronisch overprikkeld raken. In de online training Hoogsensitiviteit als kracht van Psychologie Magazine samen met Flow, leer je meer over hooggevoeligheid en ontdek je hoe je je grenzen herkent én bewaakt. Ook leer je wat je kunt doen om je bijzondere talenten tot bloei te brengen.
Dit artikel verscheen eerder in Psychologie Magazine.
