Een expert legt uit wat euphoric recall is en waarom dit gedachtepatroon ervoor zorgt dat je weer terugvalt in een ongezonde relatie.
Tekst Bente van de Wouw Fotografie Priscilla du Preez/Unsplash
Gepubliceerd op 4 juli 2024
Misschien heb je het weleens meegemaakt. Mis je plotseling die ene ex en besluit je hem of haar een bericht te sturen. Want jullie hadden het toch best goed samen? Maar als je je voornemen met je vrienden deelt, roepen ze heel hard nee. Ze herinneren je er ook weer aan dat jullie relatie helemaal niet zo gezond was als jij nu denkt. Huh?
Volgens maatschappelijk werker Monica Cwynar is dit een typisch gevalletje euphoric recall. In een artikel voor Huffington Post legt ze uit dat dit een fenomeen is waarbij personen een situatie uit het verleden rooskleuriger zien dan het daadwerkelijk was. Zo herinner je je bijvoorbeeld enkel de positieve momenten uit de ongezonde relatie met een vorige partner, tot je vrienden je weer in doen zien dat die periode uit je leven eigenlijk niet zo fijn was.
Dit toxische gedachtepatroon zie je vooral bij mensen die herstellen van een verslaving of een heftige ervaring, maar je kunt er ook last van hebben in kleinere of luchtigere situaties. Denk bijvoorbeeld aan je vakantie van vorig jaar. Je herinnert je misschien vooral de leuke momenten. Zwemmen in de zee, onbeperkt ijsjes en de gezelligheid met elkaar. Maar vaak vergeet je (onbewust) de minder prettige dingen. Want die zee zat negen van de tien dagen vol kwallen en onderling waren er ook wat irritaties. Euphoric recall, dus.
Positief denken is toch helemaal niet schadelijk?
Nu vraag je je misschien af: is iets in een positiever licht zien echt zo schadelijk? Nee, het kan zeker iets goeds zijn. Volgens therapeut Valerie Kowalski helpt positief denken bij het verminderen van stress en het stimuleren van dankbaarheid.
Maar het kan ook een verdedigingsmechanisme zijn dat verre van helpend is. Kowalski: ‘Je slecht voelen over een situatie die slecht wás, herinnert je eraan waarom je die bepaalde situatie niet fijn vond. En dit beschermt je weer in de toekomst.’ Oftewel: je zoekt geen contact meer met die ene ex en investeert in plaats daarvan in een gezondere connectie.
Wanneer kun je last hebben van euphoric recall?
- Als je het lastig vindt om je emoties te reguleren. Je zet euphoric recall dan in om positiever te denken over de situatie die je bijvoorbeeld extreem verdrietig maakt, waardoor je de emotie minder hoeft te voelen.
- Als je het verleden vaak rooskleuriger inziet dan het daadwerkelijk is.
- Bij een selectief geheugen. Je onthoudt dan vooral de positieve dingen en vergeet de negatieve (zoals in het voorbeeld van de vakantie).
- Als je last hebt van een verslaving. Je brein probeert je er dan van te overtuigen om weer terug te gaan naar de situatie waar je verslaafd aan bent.
Dit kun je doen volgens een expert
- Oefen mindfulness. Het helpt je om in het nu te blijven en je emoties en gedachten te accepteren zonder dat je er door mee genomen wordt.
- Stel grenzen. Spreek bijvoorbeeld met jezelf af dat je geen contact meer opneemt met je ex.
- Doe aan zelfreflectie. Merk je bijvoorbeeld dat je in het verleden blijft hangen, vraag jezelf dan zonder oordeel af waarom dat zo is. Dit helpt je om je emoties beter te begrijpen.
- Als je weer de neiging hebt om terug te vallen in je ongezonde relatie, praat er dan over met iemand die je vertrouwt. Je hoeft het niet alleen te doen.
- Spreek met jezelf af dat je niet alleen de positieve momenten terughaalt, maar het héle moment in een bepaalde situatie. Dus niet alleen alle fijne dingen die je met je vorige partner gedaan hebt, maar óók de onprettige situaties. Zo houd je een realistisch beeld.