Aandacht voor mentale gezondheid met 'sad girl'-boeken

Op TikTok vind je tegenwoordig duizenden video’s met boekaanbevelingen die de hashtag #sadgirl of #sadgirlsnovels dragen. De trend doorbreekt hiermee het taboe op mentale gezondheid. Zo zit dat.

De sad girl-personages zijn bijna altijd jonge vrouwen die worstelen met melancholieke, angstige en soms duistere gevoelens, en je vindt ze terug in zowel klassiekers als nieuwe literatuur. Denk bijvoorbeeld aan het boek The bell jar van Sylvia Plath, waarin het hoofdpersonage worstelt met het leven in New York. Of Jeffrey Eugenides’ The virgin suicides, over het leven van vijf zussen die opgroeien onder het strenge gezag van hun religieuze ouders.

Dit zijn de klassiekers, maar misschien herken je deze sad girl-boeken ook: The girls van Emma Cline, over een meisje dat zich geïsoleerd voelt, of Conversations with friends van Sally Rooney. En als we een artikel van NRC mogen geloven, blijft de sad girl-trend niet hangen in boeken. Zo worden zangers Billie Eilish en Lana Del Rey met hun nummers gezien als het boegbeeld van de cultuurbeweging.

Waarom zijn ‘sad girl’-boeken zo populair?

Hoewel de trend door TikTok veel aandacht krijgt, begon de beweging al acht jaar geleden, toen kunstenaar Audrey Wollen het internetproject Sad Girl Theory startte. Op haar website plaatste ze foto’s van zichzelf waarop te zien was hoe ze huilde op bed, met onderschriften als ‘De revolutieplannen’.

In een interview met tijdschrift Dazed & Confused weidt ze daarover uit. Hierin vertelt ze dat in het echte leven van vrouwen wordt verwacht dat ze beleefd en inschikkelijk zijn. Volgens haar is huilen in het openbaar voor vrouwen daarom een vorm van actief verzet.

Dat is ook de reden waarom de sad girl-boeken op TikTok zo populair zijn. Het is een verademing om over vrouwelijke fictieve personages te lezen die worstelen met onderdrukte emoties zoals angst, verdriet en woede. Zeker in een tijd waarin de mentale gezondheid van jongeren verslechtert. Zo blijkt uit een recent onderzoek naar mentale gezondheid in Nederland onder jongeren dat vooral jonge vrouwen worstelen. Het is dus niet zo gek dat deze groep grijpt naar literatuur waarin ze zichzelf en die worstelingen kunnen herkennen.